
با گسترش شهرها؛ برنامهریزی برای ارایه و توزیع خدمات شهری به امری تخصصی و پیچیده تبدیل شدهاست که نیازمند اقدامات فنی و اصولی است، و در این
راستا مهمترین ابزار مورد نیاز، در اختیار داشتن اطلاعات جامع شهر و امکان دسترسی سریع به آن اطلاعات است. لزوم انجام ممیزی شهرها،
صرف نظر از الزامات قانونی، در واقع جامعترین و اولین قدم در جهت جمعآوری اطلاعات سطح شهر و تبدیل آن به بانک اطلاعاتی توصیفی شهر برای
بهرهبرداری دربرنامهریزی و ارایهی خدمات شهری است.
درحال حاضر، بحث توسعهی شهری صرفاً توسعهی فضای فیزیکی شهرها نیست. بلکه مراد از آن عمدتاً توسعهی خدمات شهری براساس برنامهریزیهای فنی
واصولی است که بدون دسترسی سریع به اطلاعات،آمار و گزارشات تخصصی در مورد شهر، امکان برای این گونه توسعهها فراهم نخواهد بود.ازسوی دیگر؛
ایجاد پایگاههای اطلاعاتی از وضعیت شهرها صرفاً به اطلاعات توصیفی محدود نشده و اطلاعات جغرافیایی شهر از طریق تهیهی نقشههای هوایی شهرها
ومرتبط نمودن آن با اطلاعات توصیفی، قدم دیگری است که در مجموع مدیران و برنامهریزان شهرداری ها را در آگاهی از وضعیت دقیق شهر و مدیریت بهتر آن
به نحوبسیارمؤثری یاری میدهد. همزمان کردن این دواقدام مهم–برداشت اطلاعات توصیفی از طریق ممیزی و برداشت اطلاعات جغرافیایی از طریق تهیهی
نقشههای هوایی- باعث خواهد شد که چهرهی واقعی و یکپارچهای از شهر در اختیارقرار گیرد. هر شهرداری دارای ادارات و واحدهای تابعهای است و اگر
هدف از ممیزی، برداشت اطلاعات اختصاصی مورد نیاز هر یک از آنها باشد، ممیزی شهر سالهای زیاد ادامه خواهد داشت. و سنگینی اطلاعات برداشت
شده ایجادسیستمهای متعدد کامپیوتری را برای بهروز نگهداشتن همهی اطلاعات (و حفظ ارزش آنها) ناگزیر خواهد ساخت که در
عمل امکانپذیر نخواهدبود.در صورت انجام ممیزی بااطلاعات مختصر نیز، اطلاعات برداشت شده به اندازهای ناقص خواهد بودکه
توجیه هزینههای ممیزی را با اشکال مواجه خواهد نمود. این پیشنهاد با استفاده از تجارب ممیزیهای انجامشده در بسیاری از شهرهای کشور و همچنین
فعالیتهای انجامشده توسط شهرداردر هر شهر در مورد تعیین محدوده اطلاعات قابل برداشت، سطحی ازکار توصیه مینماید که ضمن جمعآوری
اطلاعات موردنیاز (اطلاعات پایه) برای مدیریت شهر، امر ممیزی را از هر دو خطر ذکر شده در فوق مصون داشته و جنبههای علمی برداشت اطلاعات
وکارایی آن مورد نظرداشته باشد.
نکتهی قابل ذکر دیگر در این مورد تعیین محدوده و تقسیمبندی اطلاعات شهری بین دو بانک اطلاعاتی توصیفی و جغرافیایی است.
بنابراین روی این نکته که بانک اطلاعات توصیفی (اطلاعات ممیزی) باید محدود به اطلاعاتی باشد که نمیتوان و یا مشکل است که
از طریق نقشهی هوایی آن را دریافت نمود، خط مشی بین اطلاعات جغرافیایی و توصیفی رسم مینماید(بهطور مثال تعداد طبقات ساختمانها
و یا مالکین و پیشهوران مستقر در یک ملک یا ساختمان نمیتواند از طریق عکس هوایی برداشت شود، بنابراین ممیزی بایدبتوانداین
گونه اطلاعات را برداشت نماید).

دستآوردهای ممیزی
چنانچه گفته شد؛ هدف کلی ممیزی شهر، ایجاد پایگاه اطلاعات توصیفی شهر و ارتباط آن با پایگاه اطلاعات جغرافیایی(نقشهی شهر) است. مواردی که در زیر به آن اشاره میشود
بخشی از دستاوردهای این اقدام اساسی می باشند:
· امکان دسترسی به اطلاعات کلیهی واحدهای مسکونی و غیر مسکونی شهر (آموزشی و ...)
· امکان دسترسی به اطلاعات کلیهی عارضههای شهری(معبر،بلوک، ملک و ...)
· امکان محاسبه دقیق و صحیح عوارض مربوط به ملک و کاربری آن
· امکان برنامهریزی و طراحی گرافیکی بر روی نقشهی شهر، با دسترسی همزمان به اطلاعات تفضیلی و مشخصات عوارض شهری(ساختمانها، خیابانها، فضای سبز و ...)
· دسترسی از روی نقشه املاک به مشخصات توصیفی و برعکس
· امکان شناسایی منابع درآمدی جدید
· امکان شناسایی کمبودهای خدمات شهری
· امکان تلفیق اطلاعات جمعیتی مرکز آمار ایران با اطلاعات شهری شهرداری و ...
· آگاهی از تغیرات کاربری و تراکم املاک
· شناسایی وضعیت موجود فضای سبز
· شناسایی املاک داخل و خارج طرح های مصوب
· تهیهی هر نوع آمار و گزارش مدیریتی از اطلاعات شهری
موارد فوق صرفاً بخشی از امکانات و تواناییهایی است که با ممیزی هر شهر و تهیهی نقشهی هوایی آن در اختیار قرار میگیرد و اگر خواسته شود
که تمام ابعاداین امر بیان شود، میتوان موارد بسیاری را بر آن اضافه نمود.